Kısaca coğrafi işaret; "belli bir niteliği, ünü ve diğer özellikleriyle, bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü tanıtıp, gösteren işaretler"dir.
Bir bölgenin herhangi bir ürünü, halısı, kilimi, meyvesi, taşı, madeni, çeşitli malzemelerle oluşan işlemeleri diğer yörelerde üretilenlerden farklı olabilir. Bir yörede üretilen bir halı, kilim, kumaş, çini vb. bir ürün ün kazanmış olabilir. Bu ürünlerde o yörenin adının kullanılması, tüketiciler tarafından o ürünün belli bir kaliteye sahip olduğu şeklinde algılanıp, güvenilir bulunabilir. Tüketiciler söz konusu yöre adıyla satılan ürünleri, yörenin adına belli bir güven duyarak aynı nitelikteki diğer ürünlere tercih edebilirler.
Kırsal Kalkınmada Coğrafi İşaretlerin Kullanımı
Dünya ticaretinin küreselleşmesi, tüketici merkezli kalite gereksinimleri, AB
genişlemesi gibi gelişmeler Avrupa ve Türkiye tarımının yüz yüze geldiği yeni konu
başlıkları ve çözülmesi gerekli sorunlardır. Değişimler yalnızca tarımsal pazarı değil, kırsal
alanlardaki yerel ekonomiyi de etkilemektedir. Bu nedenle yerel ekonomilerin canlı
tutulması ve küreselleşmenin ortaya çıkardığı olumsuzluklardan özellikle küçük
işletmelerin etkilenmelerini en aza indirecek ve canlı tutacak yeni stratejilerin geliştirilmesi
gereklidir. Coğrafi İşaretler çözüm için geliştirilebilecek oluşturulabilecek stratejilerden biri
olarak gösterilebilir.
Coğrafi İşaretleri önemli kılan unsurlardan bir tanesi içinde barındırdığı anlam ve onun
bir kırsal kalkınma aracı olarak küreselleşmeye karşı yerel hareketlerin teşvikini sağlayan
bir olgu olarak görülmesidir. Bu nedenle Coğrafi İşaretlerin yerele ve dolayısıyla kırsal
kalkınmada sağladığı avantajlar 5 ana başlık altında toplanabilir (Rangnekar, 2004; Kop ve
ark., 2006, Kan, 2007).
a. Koruma aracı; Bu işaretler üreticilerin sahte kullanımdan dolayı haklarının gasp
edilmesinden ve tüketicilerin ise aldatılmasından koruyan bir araç olarak kullanılabilir
b. Pazarlama aracı; Coğrafi İşaretler ürünün pazardaki imajını, şöhretini ve profilini
olumlu etkilemektedir.
c. Kırsal kalkınma aracı; üretim için farklı bir yaklaşım olup, yerel işletmelerin
sürdürülebilirliğinin sağlanması, kırsal-kültürel mirasın ve biyo çeşitliliğin korunması
amacı ile kullanılabilmektedir.
d. Ekonomik bir denge oluşturma aracı; az gelişmiş ile gelişmiş alanlar arasındaki
ekonomik farklılığın giderilmesinde kullanabilmektedir. Bunun yanında korumanın devlet
tarafından sağlanması üreticiler için daha az masraf anlamına gelmektedir.
e. Bilgi aracı; Coğrafi İşaretler üretici ile tüketici arasında bilginin ve kültürün
paylaşımını sağlayan önemli bir bilgi aracıdır. Özellikle tüketicilerin sadece tükettikleri
ürün hakkında değil bölgenin kültürü hakkında da bilgi sahibi olmasına olanak vermektedir.
Coğrafi İşaretlerin kırsal alana katkısı genellikle ürünün üretim ve pazarlanması
sırasında oluşan fayda masraf unsurlarının ölçülmesine dayanmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder